کد مطلب:259307 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:181
امام شناسی در گفتار امام هادی
هر یك از ائمه ی دوازده گانه ی ما - كه همواره درودهای خداوند بر انوار مقدس ایشان باد - نه تنها راهبر امت و بیانگر احكام اسلام و قرآن بودند كه امام معصوم در فرهنگ شیعی، نور الهی در زمین، حجت كامله ی حق بر همه ی جهانیان و محور كاینات هستی، واسطه ی فیض میان آفریدگار و آفریدگان، آیینه ی نورانی كمالات ماورایی، برترین قله ی فضایل انسانی، مجموعه ی همه ی خیرها و نیكی ها، تجلی گاه علم و قدرت خدای متعال، نمونه ی كامل انسان واصل به خدا، معصوم و بری از سهو و نسیان و خطا، در ارتباط با ملكوت گیتی و جهان غیب و فرشتگان، آگاه به «ماكان» و «ما یكون» دنیا و جهان آخرت و گنجینه ی اسرار الهی و وارث همه ی كمالات انبیا است.
آری، وجود مبارك محمد و آل محمد علیهم السلام مركز پرگار وجود، و سیطره ی ولایت ارجمندشان فوق ولایت انبیا و مرسلان چنان است كه برای غیر ایشان قابل درك نیست و به جعل خدای سبحان ویژه ی پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل بیت معصومین اوست و هیچ طمع كننده ای در آن امكان طمع ندارد.
آنچه در منزلت و مقام واقعی امامان معصوم برشمردیم و بیش از آن، بنابر نص كتاب الهی و روایات معتبر از پیامبر و ائمه علیهم السلام قابل اثبات است و در كتاب های مختلف شیعه، بررسی و بیان شده است و این مختصر را مجال تطویل و ایراد دلیل نیست.
[ صفحه 63]
مولای مكرم ما، دهمین خورشید آسمان امامت، امام هادی علیه السلام بر ما شیعیان منت نهاده و انعام فرموده است كه در گفتار شگرف و ژرف خویش در زیارتی به نام «زیارت جامعه» تكاور سخن را در مرغزاری از معارف جان پرور الهی به جولان درآورده و از دریای دانش خود بارانی در و گهر بر تارك دوستان راستین سلسله ی عزیز امامت نثار نموده و در خور عقول ما و نه سزاوار حقیقت امام، گوشه هایی از طرائف بوستان خدا را حكایت فرموده است؛ و جان ما فدای خاك او باد كه ما خاكیان را به شعاع فروزان سخن خویش با آسمان عظمت و جلال الهی آشنا ساخته و ما تشنگان زلال ولای آن گرامیان را به سرچشمه های بهشتی كوثر خدا رهنمون گشته است.
امام عزیز حضرت هادی علیه السلام به خواهش یكی از دوستان و شیعیان، برای زیارت امامان معصوم علیهم السلام كلماتی را تعلیم فرمودند كه دریغمان می آید در این كتاب كه از زندگی آن بزرگوار سخن می گوییم، خوانندگان را از ذكر آن كه در واقع آموزنده ی فهرستی از امام شناسی است، محروم بداریم.
برخی از بزرگان علما این زیارت را بهترین زیارات جامعه دانسته اند. بزرگ مردانی چون شیخ صدوق (متوفای 381 هجری) آن را در كتاب «من لا یحضره الفقیه» [1] و كتاب «عیون اخبار الرضا علیه السلام» [2] و شیخ طوسی (متوفای 460 هجری) در كتاب «تهذیب الاحكام» [3] نقل كرده اند. [4] .
[ صفحه 64]
شیوایی كلام و والایی مضمون و دانش و معرفتی كه در آن موج می زند خود گویای اصالت این زیارت و معرف دانش ارجمند و الهی گوینده ی آن است. امید آنكه رهروان راه ائمه علیهم السلام از این گوهر فروزان گنجینه ی معارف شیعه غفلت ننمایند و در زیارت امامان بزرگوار چه در حرم آن عزیزان و چه از راه دور با این كلمات پر نور زیارت كنند.
گفتنی است كه ما متن و ترجمه این زیارت را در بخش «ادب زائر در آستانه مقدسه سامرا» خواهیم آورد.
آری، وجود مبارك محمد و آل محمد علیهم السلام مركز پرگار وجود، و سیطره ی ولایت ارجمندشان فوق ولایت انبیا و مرسلان چنان است كه برای غیر ایشان قابل درك نیست و به جعل خدای سبحان ویژه ی پیامبر صلی الله علیه و اله و اهل بیت معصومین اوست و هیچ طمع كننده ای در آن امكان طمع ندارد.
آنچه در منزلت و مقام واقعی امامان معصوم برشمردیم و بیش از آن، بنابر نص كتاب الهی و روایات معتبر از پیامبر و ائمه علیهم السلام قابل اثبات است و در كتاب های مختلف شیعه، بررسی و بیان شده است و این مختصر را مجال تطویل و ایراد دلیل نیست.
[ صفحه 63]
مولای مكرم ما، دهمین خورشید آسمان امامت، امام هادی علیه السلام بر ما شیعیان منت نهاده و انعام فرموده است كه در گفتار شگرف و ژرف خویش در زیارتی به نام «زیارت جامعه» تكاور سخن را در مرغزاری از معارف جان پرور الهی به جولان درآورده و از دریای دانش خود بارانی در و گهر بر تارك دوستان راستین سلسله ی عزیز امامت نثار نموده و در خور عقول ما و نه سزاوار حقیقت امام، گوشه هایی از طرائف بوستان خدا را حكایت فرموده است؛ و جان ما فدای خاك او باد كه ما خاكیان را به شعاع فروزان سخن خویش با آسمان عظمت و جلال الهی آشنا ساخته و ما تشنگان زلال ولای آن گرامیان را به سرچشمه های بهشتی كوثر خدا رهنمون گشته است.
امام عزیز حضرت هادی علیه السلام به خواهش یكی از دوستان و شیعیان، برای زیارت امامان معصوم علیهم السلام كلماتی را تعلیم فرمودند كه دریغمان می آید در این كتاب كه از زندگی آن بزرگوار سخن می گوییم، خوانندگان را از ذكر آن كه در واقع آموزنده ی فهرستی از امام شناسی است، محروم بداریم.
برخی از بزرگان علما این زیارت را بهترین زیارات جامعه دانسته اند. بزرگ مردانی چون شیخ صدوق (متوفای 381 هجری) آن را در كتاب «من لا یحضره الفقیه» [1] و كتاب «عیون اخبار الرضا علیه السلام» [2] و شیخ طوسی (متوفای 460 هجری) در كتاب «تهذیب الاحكام» [3] نقل كرده اند. [4] .
[ صفحه 64]
شیوایی كلام و والایی مضمون و دانش و معرفتی كه در آن موج می زند خود گویای اصالت این زیارت و معرف دانش ارجمند و الهی گوینده ی آن است. امید آنكه رهروان راه ائمه علیهم السلام از این گوهر فروزان گنجینه ی معارف شیعه غفلت ننمایند و در زیارت امامان بزرگوار چه در حرم آن عزیزان و چه از راه دور با این كلمات پر نور زیارت كنند.
گفتنی است كه ما متن و ترجمه این زیارت را در بخش «ادب زائر در آستانه مقدسه سامرا» خواهیم آورد.
[1] ج 2، ص 609، چاپ مكتبة الصدوق تهران. شيخ صدوق در آغاز كتاب من لا يحضره الفقيه مي نويسد: من چيزهايي را در اين كتاب ذكر مي كنم كه به آن فتوا مي دهم و آنها را حجت شرعي بين خود و خداي خود مي دانم؛ ج 1، ص 3، چاپ تهران.
[2] ج، ص 277، چاپ منشورات اعلمي تهران.
[3] ج 6، ص 95، چاپ تهران.
[4] علامه ي مجلسي رحمه الله در مورد اين زيارت فرموده است:
زيارت جامعه از نظر سند صحيح ترين زيارات و از جهت متن و فصاحت و بلاغت، بهترين زيارات است.(بحارالانوار: ج 102، ص 144).
و مجلسي اول پدر علامه مجلسي مي فرمايد:
در مكاشفه اي كه در حرم مطهر حضرت اميرمؤمنان علي برايم رخ داد، خدمت امام عصر - ارواحنا فداه - مشرف و با صداي بلند زيارت جامعه را خواندم. پس از اتمام زيارت آن حضرت فرمودند: خوب زيارتي است.
آن گاه مجلسي اول مي گويد: من در اكثر اوقات به اين زيارت مداومت دارم و شكي نيست كه اين زيارت از امام هادي عليه السلام است و به تقرير صاحب الزمان عليه السلام رسيده و متن آن كامل ترين و بهترين زيارات است (روضة المتقين: ج 5 ص 451).
مرحوم حاجي نوري مي نويسد: سيد احمد رشتي در سفر حج خدمت امام عصر عليه السلام شرفياب شد و آن گرامي به خواندن نافله، زيارت عاشورا و زيارت جامعه سفارش نمود و فرمود:
شما چرا نافله نمي خوانيد؟ نافله نافله نافله. شما چرا عاشورا نمي خوانيد؟ عاشورا عاشورا عاشورا. شما چرا جامعه نمي خوانيد؟ جامعه جامعه جامعه (نجم الثاقب ص 342، 343).